Katarakt varlığında normalde saydam olan doğal göz içi merceğimiz sıklıkla yaşa bağlı olarak saydamlığını yitirip bulanık ve opak bir hale gelir. Bu durumda eski görmenin kazanılabilmesinin tek yolu katarakt ameliyatı olmaktır.
Katarakt ameliyatı sırasında bulanık olan doğal göz merceği intraoküler lens olarak adlandırılan yapay göz merceği ile değiştirilir. Hepsi farklı avantaj ve dezavantajlara sahip farklı göz içi merceği çeşitleri vardır.
Kişinin yaşam tarzı ve mesleğine uygun olan doğru göz içi merceğinin seçimi çok önemlidir. Son kararı göz doktorunuz ile birlikte vereceğinizden aşağıdaki sorular kararınızı vermede yol gösterici olabilir.
Katarakt Cerrahisi Sonrası Takılan Farklı Göz içi Mercekleri Var mıdır? Bunlar Nelerdir?
Evet katarakt cerrahisi sonrası takılan farklı göz içi merceği çeşitleri vardır.
Bunlardan ilki monofokal (tek odaklı) lenslerdir. Monofokal lensler tek bir mesafeden en iyi görüşü sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Monofokal lens tercih edilen hastalarda çoğunlukla göz içi merceği uzak görüş için ayarlanır ve yakın görüş için okuma gözlüğü verilir.
Multifokal (çok odaklı) lenslerin içine birden çok düzeltici bölge yerleştirilmiştir (bifokal/trifokal gözlük camları gibi). Bu bölgeler hem yakındaki hem uzaktaki objeleri görmemizi sağlar. Ayrıca bazı multifokal lensler ara mesafe görüşümüzü de düzeltebilir.
EDOF lens olarak adlandırılan fokus derinliğini arttıran lensler uzak ve orta mesafe arasında kesintisiz görüş sağlayan lenslerdir.
Akomodatif lens olarak bilinen göz içi mercekleri gözün doğal uyum yapma mekanizmasını taklit ederek tüm mesafelerde net görüş sağlar.
Torik lensler astigmatizmayı düzeltmek için kullanılır.
Bu göz içi mercek çeşitlerinden monofokal lensler uzun yıllardır kullanılan ve en çok bilinen lenslerdir.
Multifokal, EDOF ve akomodatif lensler gibi göz içi mercekler her ne kadar okuma sırasında gözlük ya da kontakt lens ihtiyacını azaltsa da bu lenslerin sağladığı yarar kişiden kişiye değişiklik gösterir.
Günlük Yaşamınızda Yakın Görme Daha mı Ön Planda?
Bilgisayar başında çok çalışıyor ya da dijital cihazlara uzun süre bakıyor olabilirsiniz. Ya da miyopiniz sayesinde yakını iyi görüyor ve okurken gözlüksüz okumayı tercih ediyor olabilirsiniz. Katarakt ameliyatı sırasında takılacak monofokal lensi yakın görüş için ayarlamak ve televizyon seyrederken ya da araba kullanırken gözlük takmak bir seçenek olabilir. Hiç gözlük takmak istemiyorsanız alternatif olarak monofokal lensler bir gözünüzde uzakta net görmeyi sağlayacak şekilde bir gözünüzde yakında net görmeyi sağlayacak şekilde ayarlanabilir. Buna monovizyon denir. Çoğu kişide beyin bu duruma adaptasyon gösterir ve bu şekilde kişi iki gözü de açıkken hem yakın hem de uzak mesafede net görür. Katarakt ameliyatı öncesi kontakt lensler ile monovizyon test edilebilir ve hastanın bu duruma uyum sağlayıp sağlayamadığı anlaşılabilir.
Sıklıkla Geceleri Araba Kullanır mısınız?
Geceleri araba kullanıyorsanız multifokal ya da EDOF lenslerden uzak durmanız gerekebilir. Bu lenslere bağlı yan etkiler olan parlama, ışıkların etrafındaki haleler ya da kontrast kaybı sıklıkla geceleri ya da loş ışıkta olduğundan gece araba kullanan biriyseniz monofokal lensler ile daha mutlu olabilirsiniz.
Yüksek Numaralı Astigmatınız mı var?
Astigmatizma hem yakın hem uzak görüşte nesnelerde distorsiyona neden olarak net görüşü bozar. Yüksek astigmat varlığında monofokal lensler bu astigmatı düzeltmede yeterli olamayacağından bu hastalarda torik lensler tercih edilmeli.
Glokom (göz tansiyonu) ya da Makula Dejenerasyonu (Sarı Nokta Hastalığı) gibi Ek Bir Göz Hastalığınız mı Var?
Multifokal ya da EDOF lensler göz tansiyonu ya da sarı nokta hastalığı varlığında tercih edilmemelidir. Bu göz içi mercekler göze daha az ışık girmesine izin verdiğinden göz tansiyonu ya da sarı nokta hastalığı gibi görme kaybı yapan hastalıklarda görmeyi daha da bozabilir. Ek bir göz hastalığınız varsa ve gözlük takmak istemiyorsanız monofokal lensler ile monovizyon sizin için daha uygun bir tercih olabilir.